Terrain
General Condition
The area is mostly plains. There are some areas that are plateaus. with a slope between 0-3 percent, which is on the west side of the province. all the way from north to south The lowest area is in the southeast.
Originally, the area of Nong Ratchawat Archaeological Site was a mound of approximately 15 rai in size, approximately 2 meters high from the surrounding area. The area surrounding the archaeological site was rice fields and sugar cane plantations. The location of the houses is about 500 meters away. On the north side of the mound there is a canal that cuts water through which in the past when this canal was dug. also found human skeletons and fragments of earthenware At present, the mound located at the source has been excavated to adjust the area to be the same level as the surrounding rice fields for more than 10 rai. The area that has been excavated has found evidence of human skeletons, animal bones, earthenware fragments. Polished Stone Ax Crushed Stone Ax and the stone fragments were scattered in large numbers. Although the location of the archaeological site is on a flat area, it is classified as an upland area of Suphan Buri Province. The archaeological site is located in a flat area that gradually slopes up into the western mountains in Dan Chang district. which is connected with the mountain range in Kanchanaburi Province with Phra Hung Din mountain range It is the closest to the distance of about 30 kilometers, the east side slopes down to the plains on the west side of the Tha Chin River. Which is about 17 kilometers from the archaeological site and La Na Kra Siew, which is about 15 kilometers from the source to the northeast. The natural water source closest to the archaeological site is Huai Ma Loi, in the west. West about 2 kilometers from the villagers have information that In the past, there used to be an old lagoon near the archaeological site. but the condition is gone from adjusting the land for arable land And from this old stream, about 1.5 kilometers north, one more contemporary archaeological site and Nong Ratchawat archaeological site were found on the land of Nai Samart Nam Dok Mai in the village of Don Khi Ai Sung. Which is classified as a burial site and Neolithic residence. But the mound where the source is located has been excavated and the soil has already been adjusted.
Height above mean sea level
28 metersWaterway
Kra Siew River
Geological conditions
Fan-shaped sediment in the Quaternary era
Archaeological Era
prehistoricera/culture
NeolithicArchaeological age
4,000-3,000 years agoTypes of archaeological sites
Habitat, Cemeteryarchaeological essence
Cultural and age hierarchy of archaeological sites Considering the change in form and type of artifacts found in all 4 layers of archaeological soil, together with burial evidence. It can be seen that in the 5th and 6th soil layers, artifacts with similar styles and types were found. And there is also a pattern of using the space as a residence as well. while the 4th and 3rd soil layers also found similar artifacts. But the archaeological form is quite different from the first 2 layers, and in particular the evidence of burials excavated in the 4th stratum is considered in conjunction with the excavation results of the TP-3 pit in the middle of the mound. which has found evidence of burial to 4 frames, which differ in the direction of burial. is both buried to the west and north and it was evident that the west-facing scaffold was buried at the back or was later trussed. Consistent with excavations at the edge of the mound (hole D7-8), the skeletons found were facing west and were either in the upper soil or later. Here, the form of burial is used as the basis for cultural stratification. which can be divided into 2 main layers of culture, namely
1) Cultural layer 1 is the initial cultural layer of this archaeological site. Located in the 5th-6th soil layer or 130 - 210 cm.dt. This first cultural layer can be divided into 2 sub-stages, namely
- Phase 1 (Soil No. 6) is the first phase of entering the area. Evidence is not very dense, including large and thick clay pots containing rice husks in the ground meat, animal bones, most of which are large ruminant bones. Stone tools such as Shattering Axes, Polishing Stone Axes, and Stone Fragments
- Phase 2 (5th soil layer) is a continuation of the first layer, with larger quantities of earthenware fragments and tool fragments found from excavations. But there is still a pattern similar to that found in Phase 1.
An overview of the cultural layer in the first period was the use of the mound area as a residence. The middle part of the hill was probably used as a burial ground. The earliest form of burial was buried lying on their back and stretching. Head north or slightly north.
• In terms of living In this early period, the fragments of earthenware with rice husks were found in the soil. Point out that it is a community that has already been known to cultivate rice for agriculture. But I don't know exactly what kind of rice cultivation. In addition to known cultivation In this era, large animals were hunted for food due to the presence of large animal bones, suggesting that the surrounding area It must have been a rather dense forest. And there are activities related to the use of fire by finding layers of ashes. and fire clay in large quantities In the terracotta part of the fire that has been found scattered everywhere. It is possible that there will be forest fires. or burning earthenware in this area But this assumption still requires further excavation and further investigation.
• The form of utensils and pottery is In the first culture, stone tools were used, such as stone axes and crackers. and polished stone ax But the shape of the terrazzo ax is asymmetrical. coarsely scrub and there is a chipped mark on the sharp part that has been used a lot The earthenware found Most of them are quite large, thick, coarse-grained containers with a lot of husks mixed in. Burnt, not cooked, with a black filling. There is a special type of container, which is a three-legged cauldron with fortified legs. Found in both the 5th and 6th soil layers, this three-legged pot, from the parts, shows that it has been meticulously produced, beautiful. Which the form of the container leg like this was found in many pieces when digging the soil as well by the pieces found when they were scooped in the ground Originally it was a full container, but it was broken and damaged by digging and scooping the soil. and the landlord kept only the leg part. and when the excavation committee According to collect some broken parts, some come together. This made it possible to form a container "three-legged pot" in this early period. It is a container shaped like a basin. but has short stout legs
Determine the age of living in the first cultural layer by comparing it with the Ban Kao Archaeological Site, Muang District, Kanchanaburi Province. It was in the Neolithic period, about 4,000 – 3,500 years ago.
2) Cultural layer 2 is at the level of soil layer 3 and 4 or range 80 – 130 Cm.dt.
- Phase 1 (4th soil layer) is the use of burial space with living.
- Phase 2 (3rd soil layer) is used for living space. The artifacts found are similar to those found in Stage 1, but in smaller quantities.
The overview in this second cultural layer would probably use the entire mound as a burial place. and used as a residence as well The burial style differs from the first culture in terms of the burial direction with the head facing west. In addition, other antiques Many things are different.
Tools It was found that in the second period of culture, the use of polished stone axes was more popular than stone axes. And the stone ax was made exquisitely and beautifully. Most importantly, a polished stone ax with a shoulder was also found. While in the early days did not find Several bone-making tools were also found. In particular, small orthopedic tools were found to be very common. while the first time was not found
Some observations concerning stone tools are that in the early stages of the 2nd cultural layer, some polished stone axes were found that, after use, were completely sharpened. The original ax was used to sharpen it. but not by sharpening the sharp part If it is a sharpening by bringing tools to crack the surface of the stone Similar to the method used to sharpen stone tools such as stone axes.
Three-legged model that have been found in this second culture is more diverse and has a different form than in the early days It is a pointed cone-shaped leg similar to that found in the archaeological site of the house. while in the early days, it was found only in the form of Chuan Pom.
The evidence of animal bones found in this second period was different from the first period, namely, grazing animal bones were found. More horn parts, barking deer, deer and aquatic animals. While in the early days very large animal bones were found. Point out that in this second period, there would be more people living from the first period. Causing the clearing of the sap to expand the arable land As a result, the condition of the forest area is likely to change as well. From a dense forest to a more sparse forest which this type of forest has grassland interspersed It facilitates horned animals, barking deer, and other grazing animals. use as food and people in those days would have hunted them for food. Along with the cultivation of rice, in this second period, more parts of the animal bone were found. While the large animal bones that were found in the 1st period are rarely found nowadays.
The dating of the cultural layer in the second period is probably around 3,500 - 3,000 years ago, or in the Late Neolithic - pre-Metallic period, since no evidence of metal has been found at this archaeological site. It is the cultural layer of the community known for cultivating rice and farming. It also hunts both small and large animals.
However, the age determination at this archaeological site is a comparative age setting. From evidence of only a small part of the area Excavation, further study and delivery of archaeological specimens to determine their age by scientific means. This is another way to help determine the precise age of this archaeological site. This will facilitate the study of the prehistoric cultural development sequence of the Upper Tha Chin Basin area more clearly.
Tradition of burial at Nong Ratchawat Archaeological Site
Funeral ceremonies reflect the beliefs of different groups of people. very well In archeology, the graves of past people not only represent the beliefs of that group, but the objects dedicated to the bodies may also indicate the different social status of the people in that community. That is to say, if any tomb has more belongings to be buried with a corpse than any other corpse. Especially if it's something of rare value. or imported from remote areas, not basic things in general would be an indication that that person would have a higher status than others therefore able to possess those things In addition, the burial patterns changed in the same area. Sometimes it also represents a change in beliefs.
From the excavations at Nong Ratchawat Archaeological Site Many human skeletons have been found. The burial style is similar in both periods. That is, laying on your back, stretching out. No burial or burial Artifacts dedicated to the corpses were buried above their heads and toes in the belief that the deceased could use them in the next life, such as nutcracker axes, polished stone axes, bone tools. and some of the pottery vessels that were smashed before they were buried and dedicated But the two burials differ markedly in the direction of burial. In the early days, all the skeletons were facing north. The second period all turned its head to the west. This difference in the direction of burial represents a change in the beliefs of the people here. It is still unclear whether it was due to the movement of other groups or not.
Triple Cauldron Form and Relationships with Other Archaeological Sites
The Three Legged Cauldron is an important artifact found at this archaeological site. The three-legged cauldron was a prominent form of the Neolithic era. widely known archaeological site and a three-legged pot was also found, the old house archaeological site Kanchanaburi Located in the Khwae Noi (Mae Klong) Basin, which is connected to the Tha Chin River Basin. It has also been found that this three-legged pot is spread in archaeological sites in the western regions. Continuing to the South and the Malay Peninsula, such as the ancient cave archeological site Na Chiang Archaeological Site Archaeological sites, Tham Singkhon, Tham Kasi, Tham Pakom in the area of Surat Thani Province, etc. for the Suphan Buri Province area. The three-legged cauldron was once found at Ban Jang Ngam Archaeological Site. in Nong Ya Sai District Not far from Nong Ratchawat archaeological site. This is probably a contemporary archaeological site.
จากการขุดค้นที่แหล่งโบราณคดีหนองราชวัตรครั้งนี้ ชี้ให้เห็นว่าในชั้นวัฒนธรรมทั้ง 2 สมัยนั้น มีการใช้หม้อสามขาที่มีรูปแบบแตกต่างกัน กล่าวคือ ในสมัยแรกนั้นจะเป็น หม้อสามขา ที่ส่วนขาเป็นส่วนเดียวกับตัวภาชนะ และส่วนขามีลักษณะอ้วนป้อม แตกต่างไปจากที่พบในแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า และแหล่งอื่นๆ ในประเทศไทยนี้ ส่วนขาที่อ้วนป้อมนี้กลับไปคล้ายคลึงกับที่พบในวัฒนธรรมลุงชานของจีนที่เป็นต้นแบบภาชนะประเภทนี้มากกว่า ส่วนในสมัยที่สองนั้นก็ได้พบว่ามีการพัฒนารูปแบบภาชนะหม้อสามขาให้หลากหลายมากขึ้น ส่วนขาแยกออกจากตัวหม้อ โดยที่หม้อรูปแบบเดียวกับที่บ้านเก่าซึ่งเป็นขาทรงกรวยแหลม และมีการเจาะรูปที่ขา ซึ่งเป็นพิมพ์นิยมในไทยนั้นก็ได้พบในสมัยที่สองนี้ด้วย จึงนำไปสู่ข้อสันนิษฐานว่า แหล่งโบราณคดีหนองราชวัตรอาจจะเป็นชุมชนเกษตรกรรมยุคหินใหม่ระยะแรกๆ ในลุ่มน้ำท่าจีน-แม่กลอง ที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มชนภายนอกจากทางตอนใต้ของจีน หรืออาจเป็นชุมชนที่เกิดจากการเคลื่อนย้ายของกลุ่มคนทางตอนใต้ของจีนซึ่งมี “หม้อสามขา” เป็นภาชนะแบบพิเศษของคนกลุ่มนี้ และนำความรู้ทางการเพาะปลูกมาด้วย ลงมาผสมผสานแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมกับคนพื้นถิ่นเดิม โดยในระยะแรกยังคงรักษาเค้าโครงรูปแบบหม้อสามขาแบบเดิมไว้ จนผ่านช่วงเวลาอันยาวนานผสมกลมกลืนกับคนในท้องถิ่นเดิมพัฒนารูปแบบภาชนะให้ส่วนขาเรียวแหลมเหมาะแก่การใช้งานมากขึ้น กลายเป็นรูปแบบหม้อสามขาแบบบ้านเก่า เราจึงได้พบรูปแบบหม้อสามขาแบบนี้แพร่หลายทั่วไปในแหล่งโบราณคดีในที่ราบลุ่มแม่น้ำแควน้อย-แควใหญ่ และอีกหลายแหล่งในคาบสมุทรภาคใต้
สรุปผลการศึกษาทางโบราณคดี
หลักฐานข้อมูลที่ได้จากการขุดค้นแหล่งโบราณคดีหนองราชวัตรในครั้งนี้ ทำให้กำหนดอายุแหล่งโบราณคดีแห่งนี้โดยการเปรียบเทียบโบราณวัตถุชิ้นสำคัญคือ “หม้อสามขา” กับแหล่งโบราณคดีบ้านเก่า อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี ว่าอยู่ในสมัยหินใหม่ – ก่อนยุคโลหะ ราว 4,000 – 3,000 ปีมาแล้ว เนื่องจากแหล่งโบราณคดีแห่งนี้ ยังไม่มีการพบหลักฐานเกี่ยวกับโลหะเลย จัดเป็นแหล่งโบราณคดีใน “วัฒนธรรมบ้านเก่า” หรือ “วัฒนธรรมหม้อสามขา”
การใช้ประโยชน์พื้นที่เนินดินนี้นั้น ในสมัยแรกพบว่าพื้นที่ส่วนเนินดินใช้เป็นที่ฝังศพ ส่วนชายเนินนั้นใช้เป็นที่อยู่อาศัย และเมื่อเข้าสู่สมัยที่ 2 ผู้คนคงเพิ่มจำนวนมากขึ้นจึงได้พบว่ามีการใช้พื้นที่ทั่วทั้งเนินดินในการฝังศพและอยู่อาศัย โดยรูปแบบการฝังศพที่พบในแหล่งโบราณคดีแห่งนี้มีเป็นการฝังแบบนอนหงายเหยียดยาว ไม่มีการห่อหรือมัดศพ มีรูปแบบทิศทางการฝัง 2 รูปแบบซึ่งใช้เป็นตัวแบ่งชั้นวัฒนธรรมที่แหล่งโบราณคดีแห่งนี้ออกเป็น 2 สมัย คือ ในสมัยแรกฝังโดยหันศีรษะไปทางทิศเหนือ ส่วนสมัยที่ 2 ฝังโดยหันศีรษะไปทางทิศตะวันตก
ส่วนแบบแผนการดำรงชีวิตนั้น ผู้คนที่นี้รู้จักทำการเพาะปลูกข้าวมาตั้งแต่ระยะแรกที่เข้ามาอยู่อาศัยเพราะได้พบหลักฐานแกลบข้าวในเนื้อภาชนะ ในขณะเดียวกันก็มีการล่าสัตว์ขนาดใหญ่เป็นอาหารด้วย โดยสัตว์เหล่านี้น่าจะชุกชุมในพื้นที่รอบๆ ซึ่งคงเป็นป่ารกทึบในระยะแรกๆ และเมื่อระยะเวลาผ่านไปประชากรน่าจะเพิ่มจำนวนขึ้นมาก จึงมีการขยายพื้นที่เพาะปลูกออกไป ซึ่งส่งผลทำให้สภาพแวดล้อมและพืชพรรณธรรมชาติเปลี่ยนไปด้วย เมื่อสภาพแวดล้อมเปลี่ยน ชนิดของสัตว์ก็เปลี่ยนแปลงไปด้วย จึงได้พบว่าในสมัยหลังมีการล่าสัตว์ขนาดเล็ก สัตว์มีเขาจำพวกเก้ง กวาง และสัตว์น้ำมากขึ้น
ในขณะเดียวกันรูปแบบของเครื่องมือที่นิยมใช้ก็มีการเปลี่ยนแปลงไปด้วย จะพบว่าในระยะแรกนั้นนิยมใช้ขวานหินกะเทาะ และขวานหินขัดแบบหยาบไม่ประณีต แต่ในสมัยหลังนิยมใช้ขวานหินขัดมากกว่า และมีรูปแบบประณีตสวยงามมากกว่า และยังมีการพัฒนาเครื่องมือกระดูกขนาดเล็กแหลมมากขึ้นด้วย ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนี้อาจเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการล่าสัตว์ ซึ่งผู้ล่าต้องปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวด ล้อมและทรัพยากรสัตว์ที่เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนี้ต่างส่งผลซึ่งกันและกัน กล่าว คือเมื่อคนขยายพื้นที่เพาะปลูกและอยู่อาศัย ก็จะส่งผลให้สภาพแวดล้อมและทรัพยากรเปลี่ยนแปลงไป ทำให้สัตว์บางชนิดที่มีวงจรชีวิตสัมพันธ์กับรูปแบบธรรมชาติเฉพาะหายไป คนก็จำเป็นต้องปรับพฤติกรรมการดำรงชีวิต และพัฒนาวัสดุอุปกรณ์ในการดำรงชีวิตมากขึ้น ต้องล่าสัตว์เท่าที่ยังเหลืออยู่และเริ่มแสวงหาทรัพยากรจากแหล่งอื่นเพื่อทดแทนสัตว์ที่หายไปเพื่อให้เพียงต่อความต้องการในการดำรงชีวิต
โดยสรุปแล้วผลการศึกษาที่ได้จากการขุดค้นแหล่งโบราณคดีหนองราชวัตรในครั้งนี้ ได้ชี้ให้เห็นถึงชุมชนยุคหินใหม่ที่สำคัญมากแห่งหนึ่ง ที่เป็นกุญแจสำคัญบ่งชี้ถึงลำดับพัฒนาการทางสังคมวัฒนธรรมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในพื้นที่ลุ่มน้ำท่าจีน–แม่กลอง
Suparat Teekakul,